Sư Huynh Phêrô Nguyễn Đình Long, FSC
– Ed 34, 11-12. 15-17; Mt 25,31-46
Lễ Kitô Vua được Đức Giáo Hoàng Piô XI thiết lập vào năm 1925 nhằm tuyên xưng đức tin của Giáo Hội vào vương quyền tối thượng của Chúa Giêsu trên vũ trụ, con người và gia đình trên xã hội loài người. Ban đầu, lễ được cử hành vào Chúa nhật cuối tháng 10, trước lễ các thánh Nam Nữ, sau cuộc canh tân phụng vụ của Vaticano II, lễ được đặt vào cuối năm phụng vụ. Việc thay đổi này nhằm làm nổi bật lên một khía cạnh khác của của vương quyền tối thượng của Chúa Giêsu: Người là Chúa tể của thời gian, của dòng lịch sử; chính Người mang lại cho lịch sử nhân loại ý nghĩa chung cuộc. Cho dù trong thực tế của cuộc sống hôm nay sự dữ vẫn còn khoe nanh vuốt, nhưng Giáo Hội và những kẻ tin vẫn xác tín rằng: Chúa Giêsu thực sự là Đấng đang điều khiển dòng lịch sử đi vào chương trình cứu độ của Thiên Chúa; để rồi khi đến ngày chung cuộc, Người thực sự tỏ lộ trọn vẹn vương quyền thần linh, qui tụ vạn vật và toàn thể dòng lịch sử dâng lên Thiên Chúa Cha hoàn tất công trình sáng tạo và lịch sử cứu độ. Thật vậy, lịch sử và dòng thời gian khởi đầu với việc Lời Thiên Chúa tỏ lộ ra hữu hình trong ngôn ngữ nhân loại: “Thiên Chúa phán…Hãy có” thế là vũ trụ được thành hình. Rồi Lời đó đã nhập thể làm người, mang xác phàm nhân loại trong con người Chúa Giêsu để hồi phục, chỉnh sửa, nâng cao công trình cứu độ. Và cuối cùng, Lời hiện lộ cho mọi thọ tạo thấy rằng Lời chính là điểm đến của dòng lịch sử (x. Ep 1,3-10).
Trong ý nghĩa đó, phụng vụ Lời Chúa hôm nay mời gọi chúng ta chiêm ngắm quyền tối thượng của Chúa Giêsu. Hình ảnh năm A sử dụng để biểu lộ vương quyền thần linh là “VUA-MỤC TỬ” và “VUA-THẨM PHÁN”.
Hình ảnh “Vua- Mục tử” nhấn mạnh đến khía cạnh lo lắng, chăm nom, dưỡng nuôi, chữa lành, giải cứu, chăn dắt đàn chiên.
Còn hình ảnh “Vua-Thẩm Phán” nhắc chiên đừng ỷ lại, buông thả vì Thiên Chúa cũng là Đấng Công Minh, Ngài sẽ chỉnh sửa, giáo dục, xét xử, thanh lọc, tinh luyện đàn chiên theo lẽ Chính Trực của Người.
Trong bài đọc 1, ngôn sứ Edêkiel sau khi vạch mặt, kể tội các thủ lãnh đạo đời của Israle là các mục tử xấu đã không chăm sóc, đã bóc lột đàn chiên làm chiên tan tạc, thì ĐỨC CHÚA quyết định lấy lại đàn chiên khỏi tay chúng (Ed 34,1-10) và Đức Chúa hứa rằng đích thân Ngài sẽ đến chăm sóc đàn chiên : “Chính Ta sẽ chăm sóc chiên Ta và THÂN HÀNH kiểm điểm” (c.11):
+ Chúa lo cho các ĐÀN: cụ thể là cứu dân khỏi đêm đen của lưu đày đưa về lại ĐẤT HỨA (c.11); dẫn tới đồng cỏ xanh tươi (c.14); dọn chỗ nghỉ ngơi bình an, hạnh phúc cho chiên (c.15)
+ Và đối với từng con chiên, Chúa chăm sóc cẩn thận TỪNG CON tùy theo tình trạng hiện tại của chúng: con nào mất, Chúa đi tìm; con đi lạc, Chúa đưa về; con bị thương, Chúa băng bó; con bệnh tật, Chúa chữa lành; con khỏe mạnh, Chúa gìn giữ.
Tuy nhiên, chiên không được ỷ lại, buông thả, vì Chúa cảnh cáo sẽ xét xử để phân biệt CHIÊN với DÊ. Đàn chiên phải sống xứng đáng, không được biến chất.
Tin Mừng tiếp tục ý cuối của bài đọc 1: Chúa Giêsu vinh hiển biểu lộ quyền Vua qua việc xét xử: Trước tiên, Người qui tụ muôn dân lại, kế đó là tách biệt CHIÊN khỏi DÊ; tiếp đó là phần công bố THƯỞNG PHẠT.
Yếu tố chính mà Đấng tự xưng là Con Người dựa vào để biện phân và xét xử là ĐỨC ÁI: cụ thể là cung cách ứng xử giữa con người với nhau, đặc biệt là những ai đang trong tình trạng bất hạnh. Phần thưởng dành cho những ai có lối ứng xử khoan dung, rộng lượng với những người bất hạnh; trái lại là án phạt. Điều bất ngờ là ĐẤNG CON NGƯỜI đồng hóa mình với các hạng người cùng khổ: “Ta bảo thật các ngươi: mỗi lần các ngươi làm như thế cho một trong những anh em bé nhỏ nhất của Ta đây, là các ngươi đã làm cho chính Ta vậy.”(c. 40); Ngược lại án phạt dành cho những ai “KHÔNG LÀM NHƯ THẾ cho một trong những người bé nhỏ nhất đây…”(c.45)
Và ĐẤNG CON NGƯỜI đã công bố án lệnh với uy quyền tuyệt đối của chính Thiên Chúa: án lệnh được thi hành ngay tức khắc không có vấn đề tranh cãi: “Thế là các “con Dê” ra đi để chịu cực hình muôn kiếp; còn các “con chiên” ra đi để hưởng sự sống muôn đời.
Hiện thời Chúa Giêsu đang là VUA-MỤC TỬ lo lắng cho ta. Đến lúc Người sẽ xuất hiện là VUA-THẨM PHÁN thì không ai biện minh chống đối lại được án quyết của Người. Vậy hãy là chiên ngoan trong hiện tại nhận ra vị Vua tối cao trong phận hèn của tha nhân, để có thái độ đón tiếp tương ứng để được nghe lời chúc phúc của Vua “Hãy vào thừa hưởng vương quốc đã dành sẵn cho các ngươi.” (c.34)
